نان که بخشی مهم و اصلی در سفره های ایرانی است، بیشتر انرژی روزانه فرد را تأمین می‌کند و نقش سیرکنندگی را نیز به عهده دارد. نان به ماده غذایی گفته می‌شود که از خمیر کردن آرد، خمیرمایه، آب، نمک و گاهی روغن و شکر تهیه می‌شود.
نان ها انواع مختلفی دارند و البته برخی از آنها نه تنها مغذی نیستند بلکه مضر هم هستند و باعث برخی مشکلات برای سالمندان می‌شوند.
نان از نظر علم تغذیه جزء گروه غلات بوده و در هر 30 گرم دارای 80 کیلو کالری، انرژی می‌باشد . اما سالمندان باید توجه کنند که مصرف نان باید به اندازه نیاز بدن باشد و اگر فرد بیش از حد آن را مصرف کند، منجر به چاقی و اضافه وزن خواهد شد.
کدام نان ارزش غذایی بالایی دارد و باید بیشتر مصرف شود؟
- نان کامل يعني ناني که از آرد گندم (بدون سبوس گيري)تهيه شده باشد .
- فيبر موجود در نان سبوس دار برای تقویت سیستم ایمنی، رفع گرفتگي روده و يبوست مفيد می‌باشد.
- منيزيم موجود در نان سبوس دار باعث تقويت ماهيچه های روده می‌شود و از دردهای ماهيچه ای جلوگیری می‌کند.
- نان سبوس‌دار سرشار از ويتامين ب2 و ب3 است. این ویتامین ها باعث تمرکز، دقت عمل، شادابی و خوشحالی در سالمندان می‌شوند.
نان جو
خواص نان جو چیست؟ نان جو بخوریم یا نان گندم؟
- کاهش قند خون؛ مفید برای افراد دیابتی
- کاهش فشار خون
- کاهش کلسترول خون
- پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی
- تقویت سیستم ایمنی بدن و دارای خاصیت ضد سرطانی
- نان جو سرشار از فیبر است: همین ویژگی خوب آن باعث پاک سازی دیواره های معده و روده از ذرات آلوده می‌شود و از بیماری های دستگاه گوارش جلوگیری می‌شود.
- وجود ویتامین های گروه ب در نان جو: موجب تقویت حافظه، شادابی و زیبایی پوست و آرامش در سالمندان می‌شود.
و اما چند نکته مهم در مورد مصرف نان در میان سالمندان
- 1. پس توصیه ما به سالمندان عزیز این است که به جای نان های دیگر مانند نان گندم و… نان جو بخورید و از خواص بی نظیر آن بهره مند شوید.
- 2. حتما از نوع سبوس دار آن استفاده کنید.
- 3. اگر گفته می‌شود نان جو جزو نان های رژیمی است، به این معنی نیست که هر چه قدر دلتان خواست از آن استفاده کنید. بلکه منظور این است که نسبت به بقیه نان ها برای سلامتی مفیدتر است.
- 4. فیبر بالا از خاصیت های نان جو است، ولی به علت این که پس از مصرف آن مقدار زیادی از آب بدن شما به علت فیبر زیاد جذب می‌شود. بهتراست از آب و مایعات فراوان استفاده کنید.
- 5. اگر طعم نان جو را دوست ندارید می‌توانید از ترکیب آرد جو و آرد گندم در پخت آن استفاده کنید.
- 6. اگر به پروتئین گلوتن موجود در نان جو حساسیت دارید از مصرف آن خودداری کنید. چون موجب بیماری سلیاک می‌شود.
نان خوب و سالم چه ویژگی هایی دارد؟
- دارای ظاهر مناسب و پخت کامل بوده؛ همچنین برشته باشد.
- نان‌های سوخته یا فطیر، برای مصرف مناسب نیستند.
- نان‌هایی که با حرارت غیرمستقیم پخت می‌شوند و در معرض شعله مستقیم آتش قرار نمی‌گیرند مناسب تر هستند.
- نان خوب نباید به سرعت بیات شود و مدتی پس از پخت حالت لاستیکی به خود بگیرد. بلکه باید به‌راحتی قابل جویدن و هضم باشد.
- ظاهر اشتها آور و کاملاً پخته‌شده، بدون سوختگی
- طعم مطبوع و بوی خوشایند، بدون جوش شیرین
- بافت پوک و غیر متراکم، با قابلیت برش پذیری
- ارزش تغذیه‌ای بالا؛ برای تأمین مواد معدنی، ویتامین و پروتئین موردنیاز بدن
- ماندگاری بالا
- به سالمندان عزیز توصیه می‌شود، تا حدامکان از مصرف نان های شور و روغنی پرهیز کنند.
نگهداری نان به‌مدت طولانی:
- بیشتر نان‌ها را اگر در دمای مناسب و بسته بندی خوب نگه دارید، برای مدت طولانی ماندگار هستند.
- فریز کردن نان وقتی هنوز تازه است، یکی از بهترین راه‌ها برای حفظ کیفیت آن و جلوگیری از دور ریز نان است.
- برای آنکه نان مدت بیشتری سالم بماند، هنگام خرید، نان‌های برشته و نسوخته را انتخاب کنید.
- به نان تازه و داغ فرصت دهید تا کمی خنک شود و بلافاصله پس از خنک شدن، مقداری را که لازم دارید در کیسه پارچه‌ای بپیچید و بقیه را قطعه قطعه کرده و فریز کنید.
- هر بار برای استفاده از نان یخ زده، برای مدتی آن را در محیط تمیز یا روی شعله ملایم قرار دهید تا نرم و قابل استفاده شود.
- اجازه ندهید نان در کیسه خمیر شود و همچنین آن را هرگز لای روزنامه نپیچید چون خشک خواهد شد.
- تا حد ممکن، به اندازه نیازتان نان بخرید تا دور ریز نداشته باشید.
